Poprzedni rok zakończył się absolutnym rekordem, ponieważ liczba niewypłacalnych polskich firm wzrosła aż o 20% r/r/ . W 2023 r. prognozowany jest dalszy wzrost upadłości w tempie dwucyfrowym – o minimum 10-12%.
Głównymi przyczynami takiego stanu rzeczy jest przede wszystkim niska rentowność, spowodowana wysokimi kosztami, a także mniejszy popyt, zarówno na towary konsumpcyjne, jak i inwestycyjne. W perspektywie dalszego wzrostu cen energii, który przekłada się na wyższe ceny surowców i usług, a także wysokie stopy procentowe spowodują, że w 2023 roku aktywność gospodarcza przedsiębiorstw wyraźnie spowolni, szczególne w takich branżach jak: budownictwo, transport, handel detaliczny, AGD/RTV czy motoryzacja.
Branża budowlana
Spowolnienie inwestycji budowlanych było widoczne już pod koniec ubiegłego roku. Początek 2023 r. przyniósł dalszy spadek sprzedaży mieszkań oraz zamówień na prace budowlane. Lekarstwem na przywrócenie popytu na mieszkania ma być zapowiadany przez rząd program Bezpieczny Kredyt 2%, który ma ruszyć od lipca 2023r. Dotyczy on jednak zakupu pierwszego mieszkania i jest ograniczony dla osób które nie ukończyły 45 lat. Budownictwo mieszkaniowe stanowi maksymalnie 20% rynku budowlanego, natomiast kluczowe są zamówienia w segmencie publicznym (około 50% rynku). Wstrzymanie inwestycji publicznych, spowodowane brakiem środków z Krajowego Planu Odbudowy, nie napawa optymizmem. Dodatkowo, według danych z analiz branżowych Allianz Trade, od października 2022 r. wyraźnie wydłużył się okres spływu należności wśród producentów materiałów budowlanych, co w konsekwencji może doprowadzić do większych trudności w odzyskaniu należności.
Branża transportowa
Od wielu lat transport jest postrzegany przez Towarzystwa Ubezpieczeniowe jako sektor bardzo ryzykowny, co potwierdza się szczególnie w sytuacji występowania zawirowań na rynkach międzynarodowych. Znaczna część firm transportowych boryka się obecnie z trudnościami, takimi jak: wysokie koszty paliwa, energii i wynagrodzeń. Nadal problemem jest niedobór kierowców zawodowych a dodatkowym wyzwaniem dla przedsiębiorców stał się Pakiet Mobilności, który nałożył wymagania płacowe równe wynagrodzeniom w UE. Podsumowując, w 2023r. można się spodziewać większych opóźnień w płatnościach, a co za tym idzie wzrostu ryzyka i bardziej restrykcyjnej oceny firm z tego sektora.
Handel detaliczny
Rosnąca inflacja, sprawiła że Polacy coraz częściej rezygnują z dóbr trwałego użytku, takich jak samochody, meble czy sprzęt AGD (spadek o 10%). Odbija się to przede wszystkim na mniejszych sklepach. Według danych D&B w 2022r. z rynku zniknęło 4 tys. sklepów, a prawie 10 tys. zawiesiło działalność. Jednak nie cała branża detaliczna notuje spadki. Sprzedaż wzrosła w takich grupach jak: kosmetyki, farmaceutyki, odzież i obuwie oraz żywność, napoje i wyroby tytoniowe. Jak widać cena nadal ma duży wpływ na koszyk zakupowy klientów i możemy spodziewać się dalszego osłabienia popytu na dobra „luksusowe”.
Prognozy na rok 2023 raczej nie napawają optymizmem. Firmy z sektora MŚP w walce z inflacją skupią się raczej na magazynowaniu zapasów i szukaniu oszczędności, niż na inwestycjach. Przewiduje się, że największą obawą przedsiębiorców w 2023 roku będą wzrosty kosztów funkcjonowania firmy, w tym energii i gazu, podwyżki składek ZUS oraz wyższa płaca minimalna i trudności w pozyskaniu wykwalifikowanych pracowników.